*ప్రపంచ ప్రఖ్యాత ఖగోళ శాస్త్రవేత్త ఆర్యభట్ట*
ఖగోళ శాస్త్రం అంటే గ్రహాలు మరియు నక్షత్రరాశుల స్థానం మరియు కదలిక ఆధారంగా పంచాంగాన్ని సృష్టించడం, తద్వారా శుభ కార్యాలకు తగిన సమయం నిర్ణయం చేయడం. ఈ రంగంలో భారతదేశం యొక్క సత్తాను ప్రపంచానికి చాటిన శాస్త్రవేత్త ఆర్యభట్ట. ఆ కాలంలో అప్పుడు ఆంగ్ల తేదీలు లేవు.
అతని ఒక గ్రంథంలో, అతను కలియుగం తర్వాత 3,600 సంవత్సరాల మధ్య మేష సంక్రాంతి నాడు తన వయస్సును 23 సంవత్సరాలుగా పేర్కొన్నాడు. దీని ఆధారంగా, పండితులు అతని పుట్టిన తేదీని మార్చి 21, 476 క్రీ.శ. అని చెబుతారు. మరియు ఆయన జన్మస్థలం గురించి పండితులు మరియు చరిత్రకారుల మధ్య కూడా భిన్నాభిప్రాయాలు ఉన్నాయి. ఆయన తన జన్మస్థలం కుసుంపూర్‌గా అభివర్ణించారు. కుసుంపూర్ అంటే పూల నగరం అని అర్థం. ఆ రోజుల్లో పండితులు దీనిని పాటలీపుత్ర లేదా పాట్నా అని పిలుస్తారు. క్రీ.శ.973లో భారతదేశానికి వచ్చిన పర్షియన్ పండితుడు అల్బెరూని కూడా తన యాత్రా గ్రంథంలో 'ఆర్యభట్ట ఆఫ్ కుసుంపూర్' గురించి చాలా చోట్ల చర్చించాడు.
కొంతమంది పండితులు తమ పంచాంగాలు ఉత్తరాది కంటే దక్షిణాదిలో ఎక్కువగా ఉన్నాయని, అందువల్ల కుసుంపూర్ తప్పనిసరిగా దక్షిణ భారత నగరంగా ఉంటుందని కొందరు అభిప్రాయపడ్డారు. కొంతమంది దీనిని వింధ్య పర్వతాలకు దక్షిణంగా ప్రవహించే నర్మదా మరియు గోదావరి మధ్య ప్రదేశంగా అభివర్ణిస్తారు. కొందరు పండితులు ఆర్యభట్టను కేరళ వాసిగా భావిస్తారు.
గణితం, ఖగోళ శాస్త్రం లేదా జ్యోతిషశాస్త్రంలో ఆర్యభట్ట మొదటి భారతీయ శాస్త్రవేత్త అని కొందరు, ఇంకొంత మంది అతని కంటే ముందు వారు వేసిన కొన్ని పాత లెక్కలు మరియు నమ్మకాలు విఫలమయ్యాయి అని అంటారు.
పైతమహా సిద్ధాంతం, సౌర సిద్ధాంతం, వశిష్ఠ సిద్ధాంతం, రోమక సిద్ధాంతం మరియు పౌలిష సిద్ధాంతం, ఈ ఐదు సూత్రాలు పాతబడిపోయాయి. వీటి ఆధారంగా చెప్పబడిన గ్రహాల స్థితికి, గ్రహణ సమయంలో ఉన్న వాస్తవ స్థితికి కొంత తేడా ఉండేది. దీంతో భారతీయ జ్యోతిష్యంపై ప్రజలకు కొంత అనుమానం ఉండేది. అటువంటి పరిస్థితిలో, ప్రజలు వాటిని అశాస్త్రీయంగా మరియు అసంపూర్ణంగా భావించారు మరియు విదేశీ మరియు మతవిశ్వాస పంచాంగాల వైపు మొగ్గు చూపడం ప్రారంభించారు.
ఈ పరిస్థితిని అర్థం చేసుకున్న ఆర్యభట్ట ఈ గ్రంథాన్ని బాగా లోతుగా అధ్యయనం చేసి, దానిలోని లోపాలను తొలగించి, కొత్త మార్గంలో ప్రజల ముందుంచాడు. అతను భూమి మరియు ఇతర గ్రహాలు వాటి అక్షం మరియు సూర్యుని చుట్టూ తిరిగే వేగం ఆధారంగా తన లెక్కలను సరిగ్గా రూపొందించాడు.
దీంతో భారతీయ ఖగోళ శాస్త్రం, జ్యోతిష్యంపై ప్రజలకు మంచి విశ్వాసం ఏర్పడింది. ఈ కారణంగా ప్రజలు అతన్ని భారతీయ ఖగోళ శాస్త్రానికి మూలకర్తగా భావిస్తారు. ఒక చోట అతను తనను తాను 'కులప్ ఆర్యభట' అని పిలుచుకున్నాడు. ఆయన నలంద విశ్వవిద్యాలయానికి కులపతి (వైస్ ఛాన్సలర్‌)గా కూడా ఉన్నారని కొందరు పండితులు చెప్తూ ఉంటారు.మార్చి 21 ఆర్యభట్టా పుట్టి న రోజు
అతని పుస్తకం ‘ఆర్యభటీయం’ నుండి మనం అతని ముఖ్యమైన ఆవిష్కరణలు మరియు పరిశోధనల గురించి సమాచారాన్ని పొందుతాము. ఇందులో మొత్తం 121 శ్లోకాలు ఉన్నాయి, వీటిని గీతికపాడ్, గణితపాద్, కాలక్రియాపాడ్ మరియు గోలపాడు అనే నాలుగు భాగాలుగా విభజించారు.
వృత్తం యొక్క చుట్టుకొలత మరియు దాని వ్యాసం మధ్య సంబంధాన్ని 'పై' అంటారు. ఆర్యభట్ట ఇచ్చిన దాని విలువ నేటికీ కూడా గణితంలో ఉపయోగించబడుతోంది. ఇది కాకుండా, అతను భూమి, చంద్రుడు మొదలైన గ్రహాల కాంతి రహస్యం, నీడ, కలనగణితం, బీజగణితం, త్రికోణమితి, పరస్పర పద్ధతి, ప్రధాన ఆసక్తి, సూర్యోదయం మరియు సూర్యాస్తమయం గురించి కొన్ని సూత్రాలను కూడా వివరించాడు.
ఆర్యభట్ట యొక్క ఈ ఆవిష్కరణలు గణితం మరియు ఖగోళ శాస్త్రం యొక్క దృశ్యాన్ని, రూపురేకలని పూర్తిగా మార్చేసాయి. అతని సహకారాన్ని ఎల్లప్పుడూ గుర్తుంచుకోవడానికి, ఏప్రిల్ 19, 1975 న అంతరిక్షంలోకి ప్రవేశపెట్టబడిన భారతదేశంలో తయారు చేయబడిన మొదటి కృత్రిమ ఉపగ్రహానికి 'ఆర్యభట్ట' అని పేరు పెట్టారు.
0 comments:
Post a Comment